پیشگفتار:

با بودجه ای که دارم، چه دوربینی بخرم؟

چرا کیفیت عکس های دوربین من که 16 مگاپیکسل است، از کیفیت عکس های دوربین دوستم که 12 مگاپیکسل است، کمتر است؟

هنگام خرید دوربین عکاسی دیجیتال به چه چیزهایی بیشتر توجه کنم؟

اینها پرسش هایی است که معمولا خریداران دوربین از خود یا از فروشندگان می پرسند. به یاد داشته باشیم که فروشندگان لوازم برقی و الکترونیکی، تقریبا هیچگاه، مشاوران خوبی نیستند!

امروزه، تقریبا همه ی دوربین های دیجیتال از دقت تصویر یا اندازه تصویر بالای 10 مگاپیکسل برخوردارند که این، برای بیشتر عکاسی های حرفه ای و غیرحرفه ای کافی است. حساسیت (ISO) در بسیاری از این دوربین ها هم، دست کم روی کاغذ، برابر است. پس در هنگام خرید، وقت خود را برای کشف مگاپیکس یا ایزوی دوربین ها تلف نکنید. در زیر، به سه بخش از دوربین که بیشترین تاثیر را در کیفیت بالای عکاسی دیجیتال دارند، اشاره می شود. در بین این بخش ها، “حسگر تصویری” از جایگاهی ممتاز برخوردار است:

لنز:

لنز، بیرونی ترین بخش از دوربین است و شامل تعدادی عدسی و یک دریچه می شود. این اجزا، روی هم، مسوولیت رساندن نور به حسگر تصویری دوربین را برعهده دارند. میزان و کیفیت دورنمایی و نزدیک نمایی تصویر نیز به کیفیت لنز دوربین بستگی خواهد داشت.

به هریک از عدسی های دوربین، یک سازه می گویند. بعضی از این سازه ها (عدسی ها) به صورت گروهی و بعضی به صورت مستقل حرکت می کنند. با نزدیک شدن سازه ها به یکدیگر، عمل نزدیک نمایی (Wide Shot) و با دورشدن آنها از هم، عمل دورنمایی (Long Shot) انجام می شود. در ساختار لنزهای بزرگ، 10، 14 یا 17 عدسی به کار می رود.

دورنمایی: فاصله گرفتن سازه های لنز از یکدیگر

یک لنز را با دو شاخص “فاصله کانونی” و “اندازه دریچه” (دیافراگم) می شناسند. فاصله کانونی عددی است که نشاندهنده میزان دورنمایی و نزدیک نمایی لنز است. کمینه ی فاصله کانونی لنز شما اگر 24 باشد، عالی است؛ 28 و 30 هم خوب است؛ بیشتر از این اگر باشد، ممکن است نتوانید در عکس های نزدیک، همه ی اجسام یا همه افراد حاضر در صحنه را درون عکستان جا دهید. بیشینه ی فاصله کانونی هم هرچه بیشتر باشد، بهتر است. اگر روی لنز دوربین شما نوشته 28 – 300 mm، این لنز حدود 11 برابر قدرت بزرگنمایی (11x) دارد: 10.71 = 28 / 300

همچنین اگر فاصله کانونی لنز شما  mm624 – 24 است، شما لنزی بسیار خوب و با قدرت دورنمایی 26 برابر (26x) دارید.

اندازه دریچه لنز شما هر چه بزرگتر باشد، نور بیشتری را به دوربین وارد می کند و احتمالا تصویر بهتری ایجاد می شود. اما باید توجه داشته باشید که میان اندازه حسگر تصویری و اندازه دریچه لنز هماهنگی وجود دارد و شما باید حتما از لنزی استفاده کنید که دریچه اش به دوربین تان بخورد.

بسیاری از لنزهای جدید، امکان تصویربرداری از اشیای ریز را فراهم می کنند و شما بدون نیاز به استفاده از لنز ویژه بزرگنمایی (Macro) می توانید از اجسام بسیار کوچک به فاصله تنها یک یا چند سانتیمتر از لنزتان عکس بگیرید.

بسیاری از لنزهای گرانقیمت، از یک عدسی با شیشه ضد تجزیه نور (ED) در گروه عدسی ها استفاده می کنند تا تصویر شفاف تری را به حسگر دوربین منتقل کنند.

بسیاری از لنزهای خوب نیز روی عدسی هایشان “پوشش پرتوی الکترون” (EBC) دارند که مانع از اخلال پرتوهای خورشیدی در تصویر می شود.

و نکته آخر اینکه یک لنز خوب، به سامانه ی لرزشگیر نوری (Optical Image Stabilization) مجهز است که معمولا بهتر از لرزشگیرهای دیجیتالی (Digital Image Stabilization) عمل می کند.

برخی سازندگان دوربین های دیجیتال از فن آوری دگرسویی یا تغییرجهت حسگر (sensor shift) استفاده می کنند که نوعی لرزشگیری نوری است؛ بدین ترتیب در لنز اینگونه دوربین ها از سامانه مشابه صرفنظر می شود.

با کیفیت ترین لنزهای دوربین دیجیتال:

1 – Fujinon (فوجی – ژاپن)

2 – Carl-Zeiss (کارل زایس – آلمان)

3 – Nikkor (نیکون – ژاپن)

4 – Canon (کانن – ژاپن)

5 – Leica (لایکا – آلمان)

 

حسگر تصویری (Image Sensor)

حسگر تصویری، صفحه ای کوچک است که در پشت لنز دوربین قرار دارد و تصویر دریافت شده از لنز را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند. حسگر تصویری، با وجود کوچکی اش، قطعه ای بسیار گرانقیمت است و اندازه ی آن، تاثیری مستقیم بر بهای تمام شده ی دوربین می گذارد.

اندازه حسگر تصویری، همچنین تاثیر مستقیم بر شفافیت تصویر و کیفیت رنگ در عکس های شما خواهد داشت. به یاد داشته باشید که “عدد مگاپیکسل”، معرف اندازه عکس شماست و تنها “اندازه حسگر تصویری” است که شفافیت و کیفیت تصویر را تعیین می کند. بنابراین یک دوربین 12 مگاپیکسلی با حسگر دو سوم اینچی، احتمالا تصویری بسیار بهتر از دوربین 16 مگاپیکسلی با حسگر نیم اینچی ارایه خواهد کرد.

استانداردهای حسگر تصویری؛ ASP-C، دو استاندارد دارد: فوجی فیلم از استاندارد آبی پیروی می کند

از نظر گیلامرد، حسگرهای کوچکتر از نیم اینچ (مثلا 2.3 / 1 اینچی) فقط به درد عکاسی کودکان می خورد.

حسگرهای نیم اینچی برای عکاسی آماتور مناسب است.

با حسگرهای«دو سوم اینچی» می توان عکس هایی با کیفیت عالی گرفت.

دوربین های عکاسی حرفه ای، معمولا از حسگرهای بزرگتر از 1 اینچ استفاده می کنند.

دو گونه حسگر تصویری وجود دارد و دوربین دیجیتال شما، از یکی از آنها استفاده می کند:

الف – CCD (دستگاه تزویج باری)

این ابزار، شامل ردیفی از دیودهای نوری است که بر روی یک نیمه رسانا قرار داده می شود. دیود نوری، ابزاری است که وقتی نور به آن برخورد می کند، رسانای الکتریسیته می شود. روش کار CCD بدین صورت است که وقتی نور به سطح دیودهای نوری برخورد می کند، مقداری بار الکتریکی، متناسب با میزان نور، به خازن روانه و در آنجا انبار می شود. نیمه رسانای موجود در CCD نیز، سیگنال های درون خازن را پردازش و آن را برای تجزیه و تحلیل نهایی به پردازشگر مرکزی دستگاه می فرستد.

از CCDها به جز دوربین های عکاسی، در دستگاه های اسکنر، رمزخوان بارکد (فروشگاه ها) و… نیز استفاده می شود.

ب – CMOS (نیمه رسانای اکسید فلزی مکمل)

این ابزار، از دو ترانزیستور اکسید فلزی، از نوع Field Effect تشکیل شده است. یکی از این دو ترانزیستور، از نوع N و دیگری از نوع P است. هر دو ترانزیستور، روی یک تراشه سیلیکونی سوارند.

مزیت CMOS به CCD در سرعت بالاتر و مصرف کمتر است. دوربین های جدید برای آنکه بتوانند فیلمبرداری HD با کیفیت بالا را انجام دهند، ناچار به پردازش سریع و استفاده از CMOS هستند.

CMOS نسبت به CCD، فن آوری جدیدتری محسوب می شود. حسگرهای CMOS تا چند سال پیش، این اشکال را داشتند که در نور بالا یا در کنتراست های بالا (تضاد نور)، دچار اشتباه محاسباتی می شدند؛ مثلا بخشی از تصویر به شدت نورانی می شد یا لکه های نوری در تصویر دیده می شد. این اشکال در سال های اخیر و با عرضه فن آوری های جدید، رفع شده است.

نیکون بهترین حسگرهای تمام فریم (full-frame) را تولید می کند و کانن از این نظر، پس از نیکون است. بهترین حسگرهای ASP-C را هم فوجی فیلم تولید می کند. در رده ی حسگرهای کوچکتر، سونی، کانن و نیکون، هر سه حسگرهای خوبی می سازند.

 

فن آوری های مکمل

برخی از فن آوری های مکمل که در دوربین های دیجیتال می توان یافت عبارتند از:

• امکان عکاسی سراسرنما (Panorama) با حرکت چرخشی دست
• عکاسی پی در پی (گرفتن چندین فریم در یک ثانیه)
• امکان تنظیم دستی نور، سرعت دریچه لنز و…
• امکان تنظیم دستی دورنمایی و نزدیک نمایی و نیز فوکوس دستی
• چندین تنظیم خودکار (اتومات) برای شرایط مختلف
• فیلم برداری با کیفیت 1080
• فیلمبرداری پرسرعت (مثلا 360 فریم در ثانیه)
• ال سی دی تاشو با کیفیت تصویر بالا
• فرمان های نرم افزاری – سخت افزاری پیشرفته، مانند مجموعه موسوم به EXR در دوربین های فوجی که برای تنظیم خودکار و حرفه ای در تابش ها و کنتراست های نوری مختلف طراحی شده یا دستورهای 3NRD و MNR در دوربین های جدید پاناسونیک که برای کاهش نویز روی تصویر عرضه شده است.
• تشخیص چهره، تشخیص اشیا،…

شرکت هایی که معمولا بیشترین فن آوری های مکمل را در دوربین هایشان استفاده می کنند:

1 – Fujifilm

2 – Pentax

3 – Panasonic

4 – Sony

5 – Samsung

 

دوربین های پیشنهادی گیل آمرد

دوربین حرفه ای برگزیده:

 Nikon D4

حسگر تصویری: 23.9*36 میلیمتر

لنز: تغییرپذیر، Nikon F Mount, with AF coupling and AF contact

اندازه تصویر واقعی: 16.6 مگاپیکسل

بها، پاییز 91: 5800 دلار

=====

Canon EOS 5D Mark III

حسگر تصویری: 23.9*36 میلیمتر

لنز: تغییر پذیر، لنزهای EF کانن؛ به استثنای EF-S

اندازه تصویر واقعی: 22.3 مگاپیکسل

بها، پاییز 91: 3500 دلار در بازار جهانی، 11 میلیون و 770 هزار تومان در ایران با لنز ساده ی 105 – 24

=====

Fujifilm X-Pro 1

حسگر تصویری: 15.6* 23.6 میلیمتر

اندازه تصویر واقعی: 14 مگاپیکسل

لنز: تغییرپذیر، لنزهای سری X

بها، پاییز 91: 4 میلیون و 650 هزار تومان، بدون لنز

دوربین حرفه ای ارزان:

Nikon D7000

حسگر تصویری: 15.6* 23.6 میلیمتر

اندازه تصویر واقعی: 16.9 مگاپیکسل

لنز: تغییرپذیر، Nikon F mount, with AF coupling and AF contacts

بها، پاییز 91:  2 میلیون و 600 هزار تومان فقط بدنه؛ 3 میلیون و  460 هزار تومان با لنز ساده ی 105 – 18

دوربین نیمه حرفه ای

Fujifilm X-S1

حسگر تصویری: 3/2 اینچ

اندازه تصویر واقعی: 12 مگاپیکسل

لنز: ثابت، حرفه ای فوجی 624 – 24 میلیمتر (26X)

بها، پاییز 91: 1 میلیون و 450 هزار تومان

=====

Canon G1X

حسگر تصویری: بزرگتر از 1 اینچ، 14*18.7 میلیمتر (نقطه قوت)

اندازه تصویر واقعی: 14.2 مگاپیکسل

لنز: 112 – 28 (4X، دورنمایی بسیار کم)

بها، پاییز 91: 1 میلیون و 870 هزار تومان

دوربین آماتور

Fujifilm F-750

حسگر تصویری: نیم اینچ

اندازه تصویر واقعی: 16 مگاپیکسل

لنز: 500 – 25 (20X)

بها، پاییز 91: 790 هزار تومان

دوربین نوجوانان:

Fujifilm Z-900

حسگر تصویری: نیم انیچ

اندازه تصویر واقعی: 16 مگاپیکسل

لنز: 140 – 28 (5X)

نمایشگر: 3.5 اینچی لمسی

بها، پاییز 91: 399 هزار تومان

=== === ===

نوشتار مهم:

مقایسه کیفیت عکس های X-Trans و CMOS

بهترین دوربین های دیجیتال، 2014