I – دیباچه
تاجیکستان سرزمینی در جنوب شرقی “آسیای میانه” است که از شمال با قرقیزستان، از باختر با ازبکستان، از خاور با چین و از جنوب با افغانستان مرز مشترک دارد. “دوشنبه” پایتخت کشور تاجیکستان است.
سرزمین تاجیکستان و دیگر سرزمین های مجاور آن، در نیمه دوم قرن نوزدهم توسط روس ها اشغال شد.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، میان حزب حاکم کمونیست و مخالفان در تاجیکستان جنگ شد و این جنگ خانمانسوز تا ژوئن 1997 ادامه یافت.
این کشور حدود 7.700.000 نفر جمعیت دارد.
برای بزرگ شدن نقشه، روی آن کلیک کنید
سُغد به مرکزیت شهر “خُجَند”، ناحیه های تابع جمهوری به مرکزیت “دوشنبه”، ختلان به مرکزیت شهر “قُرغان تپه”، و بَدَخشان به مرکزیت شهر “خاروغ”، استان های تاجیکستان هستند.
II – سرزمین و منابع طبیعی
تاجیکستان 143100 کیلومتر مربع مساحت دارد و کوچکترین کشور آسیای میانه است. بیشتر بخش های این کشور کوهستانی است و تقریبا نیمی از این سرزمین، ارتفاعی بیش از 3000 متر از سطح دریا دارد (ارتفاع شمال منطقه ولنجک، پای کوه توچال در تهران، 1770 متر است!)
بلندترین کوه تاجیکستان به نام “قله اسماعیل سامانی” (7495 متر) در شمال این کشور واقع شده است و دومین کوه بلند این کشور به نام “قله ابن سینا” (7134 متر) هم در شمال قرار دارد.
تاجیکستان روی یک کمربند “لرزه خیز” قرار گرفته و زمین لرزه در آن پدیده ای طبیعی به شمار می رود.
A – منابع آبی
تاجیکستان به دلیل داشتن کوه های فراوان، سرزمینی پرآب است. رودخانه سیردریا که از دره فرغانه در شمال عبور می کند، رودخانه زرافشان که در شمال باختری هست، و رودخانه های کافرنهان، “وخش” و “پنج رود”، تقریبا سه چهارم از آب های روان در تاجیکستان را تشکیل می دهند.
بخشی از پنج رود، بریده ای از مرز غربی تاجیکستان و افغانستان را شکل می دهد و از “هم ریزی” وخش و پنج رود است که آمودریا، بزرگترین رود آسیای میانه، شکل می گیرد. کافرنهان نیز در پایان به آمودریا می ریزد.
بیشتر دریاچه های تاجیکستان در منطقه پامیر خاوری هستند. بزرگترین دریاچه این کشور “قراکول” (قره کول؟) نام دارد که در شمال خاوری و در ارتفاع 4000 متری از سطح دریا است.
B – منابع گیاهی و حیوانی
دامنه کوه های تاجیکستان پوشیده از درختان تیره مخروطیان، مانند صنوبر است. چمنزارهای پوشیده از گل های لاله، زنبق و گل یخ نیز از مناظری است که در مناطق کوهستانی تاجیکستان بسیار می توان یافت. جنگل درختان گردو که قدمتی بسیار دیرینه دارد را نیز می توان در دامنه های کم ارتفاع تر، جستجو کرد.
یوزپلنگ سفید، عقاب طلایی، خرس قهوه ای، سیاه گوش (از گربه سانان)، گرگ، گراز وحشی و انواع بز و گوسفند کوهی را می توان در دامنه های کم ارتفاع تاجیکستان یافت. گوزن، گرگ، روباه و گورکن هم از گونه های حیوانی هستند که در نواحی استپ (دشت های گسترده) دیده می شوند.
C – منابع کانی و صنعتی
به دلیل کوهستانی بودن تاجیکستان، تنها 7 درصد از این سرزمین، زیر کشت است و مورد استفاده های کشاورزی قرار می گیرد. رودخانه های پرآب تاجیکستان، منابعی عالی برای تولید نیروی برق هستند. کان های طلا، نقره، آهن، سرب، قلع، ذغالسنگ، برخی سنگ های قیمتی، فسفات ها و… مهمترین معادن تاجیکستان به شمار می روند.
تاجیکستان فقر کانسنگ آلومینیوم دارد و نیازمندی های خود در این مورد را از کشورهایی چون اوکراین و قزاقستان وارد می کند. هرچند چون کارخانه تولید آلومینیوم نیازمند برق بسیار زیاد است، تاجیکستان از این توان بالقوه برخوردار است که به یک تولیدکننده بزرگ آلومینیوم تبدیل شود.
این کشور همچنین نیازمند واردات نفت و گاز است.
III – حکومت
حکومت تاجیکستان از نوع جمهوری است و رییس جمهوری، بر اساس قانون اساسی جدید، می تواند دو دوره ی 7 ساله با رای مستقیم مردم انتخاب شود. متمم قانون اساسی فعلی تاجیکستان، امکان انتخاب مجدد رییس جمهوری کنونی (امامعلی رحمان) را تا چهار دوره به او داده است. وی هم اکنون آخرین سال از سومین دوره ریاست جمهوری اش را سپری می کند.
قوه قانونگذاری در تاجیکستان از مجلس نمایندگان (با رای مستقیم مردم) و مجلس ملی (رای غیرمستقیم) تشکیل شده است. مجلس نمایندگان، بخش اصلی پارلمان است و مجلس ملی موظف است دستکم دو بار در سال تشکیل جلسه دهد.
در تاجیکستان، اگرچه گرایش به دین فراوان است، اما حکومت از مذهب جداست.
دولت فعلی تاجیکستان در بخش اقتصادی عملکرد قابل قبولی داشته است. درحالی که یک دهه پیش، بیش از 80 درصد از مردم تاجیکستان زیر خط فقر زندگی می کردند، امروز این آمار به 45 درصد کاهش یافته است.
همچنین تولید ناخالص داخلی (شاخص اقتصادی) در تاجیکستان سالانه بین 6.5 تا 7.5 درصد رشد دارد.
IV – فرهنگ
زبان تاجیکی که گویشی از فارسی است، زبان رسمی تاجیکستان به شمار می رود؛ هرچند بسیاری از مردم این کشور، زیر تاثیر نظام آموزش شوروی، به زبان روسی نیز آشنایی کامل دارند. فارسی تاجیکی به خط روسی نوشته می شود.
تاجیکان به ایران بسیار علاقمند هستند و در کتاب های تاریخ خود، از آریاییان، هخامنشیان، ساسانیان، سامانیان و دیگر سلسله های پادشاهی ایران به عنوان مفاخر تاریخی تاجیکستان یاد می کنند. همچنین در تارنمای رسمی آکادمی علوم تاجیکستان، از رودکی، فردوسی، خیام، حافظ و رومی (مولوی) به عنوان “محبوب ترین ادیبان کلاسیک تاجیک” یاد شده است*!
80 درصد از ساکنان تاجیکستان سنی و حدود 5 درصد شیعه هستند. بیشتر شیعیان تاجیکستان وابسته به شاخه “اسماعیلیه” اند.
سیاست کلی “امامعلی رحمان” بر کاهش تعصب مذهبی و برجسته کردن جنبه های مشترک فرهنگی در کشورهای فارسی زبان (ایران، افغانستان، تاجیکستان) است. به طوریکه وی سالهاست پیشنهاد تاسیس تلوزیون ماهواره ای مشترک میان این سه کشور را مطرح کرده است؛ هرچند برخی ملاحظات سیاسی و مذهبی در ایران و افغانستان، تا این لحظه مانع از تاسیس این شبکه شده است.
V – موسیقی
برای شناخت بیشتر موسیقی، زبان و فرهنگ تاجیکی، چند نماوا و کنسرت زنده از هنرمندان تاجیک را در زیر آپلود کرده ام. تماشای همه آنها را به خوانندگان گیل آمرد سفارش می کنم. آزرم، سادگی و سکوت تماشاگران کنسرت های زنده، در هنگام اجرای شادترین آوازها، نشان از یک جامعه سنتی دارد که به سوی نو شدن پیش می رود.
توضیح: فایل ها از نوع flv (فلش) هستند؛ برای تماشا به نسخه آخر Jet Audio یا به نرم افزار KMPlayer نیاز خواهید داشت.
* http://www.termcom.tj/?menu=bases&page=index3&lang=for
نوشتار مربوط:
سلام خسته مباشی گیله مرد اگه امکانش هست اهنگ های صدرالدین رو هم بزارید.
عالی!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
ما رو با خواننده های مرد هم آشنا کن.
یک دنیا تشکر مجتبی جان. بسیار لذت بردم.
یک سوال هم از ادمین عزیز دارم. اینکه این آهنگ رو با کیفیت خوب چطور و از کجا می شه پیدا کرد؟
با تشکر فراوان
===
گیل آمرد:
این آهنگ ها رو “به سختی” و از “یوتیوب” میشه پیدا کرد!
البته “ترانه های تاجیکی 3″ که تازه گذاشتم توی سایت، بعضی از آهنگ هاش واقعا کیفیت خوبی داره.
بسیار ممنونم. من اول فکر می کردم چون نوشتن به خط سیریلیک رو بلد نیستم نمی تونم در قالب صوتی و با کیفیت خوب پیداش کنم. اما از طریق فیس بوک از دو سه نفر که اهل دوشنبه بودن به زبان انگلیسی خواستم که این موزیک رو برام پیدا کنن. اما متاسفانه نه اسم خواننده رو شنیده بودن و نه اسم ترانه رو!
سلام
خیلی وقته دلم میخواد بیام تاجیکستان و از جایی که همشون همزبونمن دیدین کنم خیلی دلم میخواد دوستان تاجیک داشته باشم
حتی شاید واسه دوستی و وصلت / خوشحال میشم کمکم کنید
ehsandelavary.@yahoo.com
سلام . خسته نباشید ممنونم از آهنگای قشنگی که گذاشتین همشو دانلود کردم گفتم بی انصافیه ازتون تشکر نکنم امیدوارم بازم آهنگ بزارین. ممنونم
===
گیل آمرد:
سلام.
ممنون و خوشحالم!
می تونید آهنگ های گذاشته شده در قسمت های دوم و سوم همین نوشتار رو هم دریافت کنید.
سلام خسته نباشید.اگه لطف کنید آهنگ وعده خلاف از زلیخا رستم را میخواستم .تشکر
===
گیل آمرد:
سلام.
برید به “ترانه های تاجیکی (3)” و دریافت کنید.
اهنگ زلیخاروهم بذارین ممنون
===
گیل آمرد:
به “ترانه های تاجیکی (3)” برید و دریافت کنید.
سلام راستی چگونه است که من تا کنون تاجیکستان ا ندیده ام ولی احساسم نسبت به این کشور قوی است نمدانم شاید نیا کانم متعلق بهآنجا باشند
با عرض سلام آهنگ وعده خلاف از زلیخا رستم دانلود نمیشه لطفا یه لینک جدید بزارید باورکنید خیلی دنبالش میگردم ممنون
===
گیل آمرد:
سلام.
وقتی یک آهنگ به مدت یکماه دانلود نشه، به صورت خودکار حذف میشه. سعی می کنم به زودی دوباره آپلود کنم و با ایمیل بهتون اطلاع بدم.
سلام بابت آهنگای بسیااااااااار زیباتون منونم / اگه امکانش هست از مهر نگار رستم بیشتر بدارید داخل سایتتون واس دانلود / بازم مر30 .
سلام آهنگ هاتون خیلی قشنگه فقط اگه میشه آهنگ (ای خدا بده به کوچه ها باران)از مهر نگار رستم رو برام بذارید.با تشکر
می خواهم مراکز کاریابی دوشنبه را داشته باشم با تشکر
I want to have the job placement centers Monday, thanks
omidamsp145@gmail.com
می خواهم مراکز کاریابی دوشنبه را داشته باشم با تشکر
I want to have the job placement centers Monday, thanks
سلام لطفا اهنگ بسنتی راهم بزارید سریع تر
لطفا اهنگ “کم کمکی” از بسنتی رو هم بذارید.خعلش دنبالشم.
ممنون
===
گیل آمرد:
چشم.
در اولین فرصت.
خوشحالم که خواننده های پارسی زبان خوبی در تاجیکستان وافغان وحتی ازبکستان وجود دارد به عنوان یه ایرانی افتخار میکنم خواهش میکنم ترانه های شاد خواننده های معروف رو زیادتر کنید قربونه همه ی پارسی زبان های با معرفت/
هزاران درود
به ملت بزرگ وآزاده صفت سرزمين تاجيكستان سرزمين پارسي زبان وايراني نژاد بسيار افتخار مي كنم به چنين تمدني وچنين فرهنگي نميدانم چرا اين احساس غرور در من هر روز نسبت به تاجيكستان بيشتر مي شود با اينكه من زاده ايرانم ….
گويا آواي نياكانم از انجايي كه آرش ما سرزمين مارا تعيين كرد به گوش ميرسد كه قطعه اي از سرزمين ما در ان سوي فرارودان زنده است وجريان دارد با زبان وذهن وانديشه وهنر ايراني برقرار مانده
درودبر زنان ومردان تاجيكستان عزيز
تا ديداري ديگر بدرود
سلام به وبلاگ من بیا واز آن دیدن کن خیلی خوشحال میشم از مطالب وبلاگ شما خوشم اومد
ترانه “شهر خالی” با آوای نگاره خالوا در یوتیوب
http://www.youtube.com/watch?v=9JnjT8Y1rOg&feature=player_embedded
با سلام به همه ی هم زبانان عزیز تاجیک و افغانم . مطالب بالا بسیار سودمند و جالب بود . اَمـِــکــا از تهران / ایران .
بسیار زیبا دوست عزیز
درود فراوان بر شما لطفا اگر شخصی از عزیزان اسماعیلی را می شناسید به من معرفی کنید من ایرانی هستم و به منابع تاجیکی در مورد خواجه نصیر نیاز دارد ممنون می شوم اگر پاسخ را به ایمیل من بفرستید با سپاس
https://www.facebook.com/sonnatband
یار تاجیکی من کوه تیان شان کجاست؟
Ёри тоҷикии ман куҳи таёнишон куҷост
قورمه ،آلای ، باباتوق، زرافشان کجاست؟
Қурма ,олое ,боботуқ ,зарафшон куҷост
یارتاجیکی من سرسرک،وخش،جیلانتاق،کجاست؟
Ёри тоҷикии ман сарсарак , вахш, ҷилонтоқ куҷост
آق داغ،هم قره داغ،تره کلیتاق کجاست؟
Оқ доғ, ҳам қара доғ, тара килитоқ куҷост
یار تاجیکی من سیر و قره دریا کو ؟
Ёри тоҷикии ман сер ва қара дарё ку
از آرال می پرسم پس آمو دریا کو ؟
Аз орол мепурсам пас омӯ дарё ку
گرم چشمه چه خوشست کلتوچ و یوراز خوشست
Гарм чишма чи хӯшаст калтуч ва юроз хӯшас
شاهمیری به کجاست ؟خواجه دلبازخوشست
Шоҳмири ба куҷост? Хоҷа дилбоз хӯшаст
باد فرغانه هنوز می وزد آیا آنجا؟
Боди фарғони ҳануз мевазад оё онҷо
دل سردم تو بگو می پزدآیا آنجا؟
Дили сардам ту бигу мепазад оё онҷо
بزکوهی،تذرو وگرگ وگراز
Бӯзи куҳиюпаланг, тазру ва гургугуроз
می چرند در دل جنگل و صحرای تو ناز؟
Мечархад дар дили ҷангал ва саҳрои ту ноз
یار تاجیکی من تاجک و تازیک چه است؟
Ёри тоҷикии ман тоҷик ва тозик чи аст
تات و اوگانه و سرت ،یا همه تاژیک چه است؟
Тот ва угона ва сарат, ё ҳамма тожик чи аст
پارسی وان همان لفظ میان من وتوست؟
Порсиуон ҳамон лафзи мёни ману туст
تاج تاجیک سر یار ، بیان من وتوست ؟
Тоҷи тоҷик сари ёр, баёни манутуст
سغدی و ماد و سکاها، خوارزم
Суғдию мод ва сакоҳо, хоразм
کو کجایند که بتازندبه دشمن در رزم ؟
Ку куҷоянд ки битозанд ба душман дар разм
خط سیرلیک همان فارسی نیک بود؟
Хати сирилик ҳамон форсии ник бувад
یا که خط یک هنرست و هنرت نیک بود؟
Ё ки хат як ҳунарасту ҳунарат ник бувад
دینتان چیست مسیحی و کلیمی ،اسلام
Денитон чист масиҳӣ ва калимӣ, ислом
یا که زردشتی و پاکی و روانی کلام ؟
Ё ки зардтуштӣ ва покӣ ва равонии калом
از مهستی خجندی خبری هست بگو ؟
Аз маҳастии хуҷандӣ хабари ҳаст бигу
احمد اف را چه خبر هست بگو ؟
Аҳмадов ро ҷи хабар ҳаст бигу
کمال عینی و غفور اف ،خوش باد
Камоли Айнӣ ва Ғафуров, хушбод
فطرت و میر شکراف، خوش باد
Фитрату Миршикаров, хушбод
لایق شیرعلی لایق هر دل بادا
Лоеқу Шералӣ лоеқ ҳар дил бодо
صابر و نذری ما زنده محفل بادا
Собиру назрӣ мозинда маҳфил бодо
دور بادا نظر و چشم بد از هر تاجیک
Дӯр бодо назару чашми бад аз ҳар тоҷик
یار تاجیکی من یار من است هر تاجیک
Ёри тоҷикии ман ёри ман аст ҳар тоҷик
من ،جوادی و دلم تاجک بی سر گشته
Ман ,Ҷаводию дилам тоҷик бе саргашта
یار تاجیکی و این دل چه شود سر گشته
Ёри тоҷикию ин дил чи шавад саргашта