بانو جین لوئیسون (Jane Lewisohn) یک آمریکایی مقیم انگلستان است. او که دانش‌آموختۀ هنرهای زیبا در ایالات متحده بود، به دلیل علاقه‌ای که به هنر و ادبیات ایران داشت، در دهۀ 70 میلادی به کشورمان آمد و کارشناسی ادبیات فارسی را نیز از دانشگاه شیراز گرفت.
لوئیسون را باید از دل‌باختگانِ هنر ایران دانست. وی از سال 1386 به گردآوری برنامه‌های موسیقی رادیو ایران (برنامۀ گلها) همت گماشت و برای این منظور، علاوه بر چندین سفر به ایران و نیز دیدار با ایرانیانِ مقیم انگلیس، به کشورهای آمریکا، کانادا، آلمان و فرانسه نیز رفت و توانست از مجموعه‌دارانِ ایرانیِ مقیم این کشورها هم آثار ارزشمندی را بگیرد و دیجیتال کند.
برنامۀ گلها که با نام‌های گوناگون، مانند گل‌های جاویدان، گل‌های رنگارنگ، گل‌های تازه و… از سال 1335 تا 1357 از رادیو ملی ایران پخش می‌شد، مهمترین مرجع پخش موسیقیِ ایرانی در ایران بود.
اما آثاری که خانم لوئیسون گردآوری کرد، به‌سرعت از برنامه گلها نیز فراتر رفت. او توانست سایر قطعاتِ موسیقی کلاسیک و محلیِ ایرانی را که در برنامه گلها پخش نشده بود نیز گردآوری و دیجیتال کند.
وی سال 1389، تارنمای گلها را با پشتیبانیِ چند موسسۀ فرهنگی، از جمله کتابخانۀ بریتانیا (برنامۀ بایگانی‌های در معرض خطر) راه‌اندازی کرد. در این تارنما، شما میتوانید 23 سال برنامۀ گلها را بر اساس خواننده، آهنگساز، شاعر و ترانه‌سرا، نوازندگان و حتی دستگاه و گوشه‌های آوازی، جستجو و دریافت کنید. مثلا میتوانید آهنگ‌هایی که در دستگاه ابوعطا هستند را انتخاب کنید، یا به دنبال اثری از استاد شجریان بگردید که در گوشۀ بیداد خوانده شده باشد. همچنین شما میتوانید چکیده‌ای از زندگی هر هنرمندی را که بخواهید، در این تارنما بیابید و بخوانید.
بانو جین لوئیسون، قطعا بخشی از شناسنامۀ موسیقی ایرانی را از خاموشی تدریجی نجات داد. او اکنون پروژه‌ای بزرگتر را در دست دارد و می‌خواهد هنرهای نمایشی و اجرایی ایران در قرن بیستم را گردآوری و بایگانی کند. نام این پروژه گلستان است.
با کلیک کردن روی این پیوند، ویدئویی که با صدای خانم لوئیسون ضبط شده و ایشان دربارۀ پروژۀ گلستان به زبان فارسی توضیح می‌دهند را دریافت کنید. (حجم ویدئو: 3 مگابایت)
به نظرم خوب است که فرصتی پیش بیاید و از جین لوئیسون در ایران تقدیر شود. این کار، نه تنها بزرگداشت یک ایران‌دوست و ایران‌پژوهِ خارجی است، بلکه در واقع، ارج نهادن به فرهنگ و هنر ایرانی نیز هست.
